Nieuwegein

Naar een kloppend stadshart

Al in het midden van de negentiger jaren  leefde in Nieuwegein de breed gedragen wens om de kwaliteit van het gedateerde centrum te verbeteren. Als uitkomst van intensieve stadsgesprekken schetste ´Lijnen naar de toekomst` de contouren van een modern stadscentrum met een verscheidenheid aan functies en aandacht voor stedenbouw, architectuur en openbare ruimte. De raad besloot in juni 1997 tot de opstelling van een Masterplan Binnenstad.

 


 

Nieuwegein verleende in juli 1997 opdracht aan Urban Management tot coördinatie van het Masterplan en projectmanager voor de integrale aansturing. De eerste stap op weg naar dit Masterplan was de presentatie in 1998 van de ontwikkelingsvisie ‘Naar een kloppend Stadshart’. In dit document werden de verborgen potenties van het centrum manifest gemaakt en verbonden met een eigentijds beeld van een aantrekkelijke en levendige binnenstad.

Het ruimtelijke uitgangspunt steunde op een heldere stedenbouwkundige hoofdstructuur en drie flexibel in te vullen deelgebieden met horizontale- en verticale integratie van publieke- en private functies. Deze sterke functiemenging richtte zich op een ‘door de dag heen’ schuivend druktebeeld  in een uitnodigende openbare ruimte. Het monofunctionele winkelcentrum zou langs deze weg kunnen transformeren naar een compact, comfortabel en compleet stadshart.

Met name de ondernemers en beleggers zagen goede mogelijkheden voor de noodzakelijke uitbreiding en upgrading van het goed lopende City Plaza. De ontwikkelingsvisie bood concrete mogelijkheden om private investeringen in winkels, woningen en kantoren te combineren met publieke investeringen in een stadskantoor, theater, bibliotheek en in de verbetering van het parkeren, de ontsluiting en de openbare ruimte. De publieke -en private partijen omarmden dit perspectief en besloten tot samenwerking. De raad stemde op 25 juni 1999 in met het Masterplan en gaf opdacht tot het vervolgproces. De gemeente kocht de nodige panden aan, betrok tijdelijke huisvesting en startte overleg met private partijen over het contractuele kader.

De vaststelling van het Structuurplan Binnenstad, eind 2000, legde de juridisch planologische basis voor de realisatie. De inhoudelijke planuitwerking kreeg zijn beslag in het Integraal Ontwikkelingsplan Binnenstad (IOP) met het stedenbouwkundig pve en ontwerpen voor de toeleidende infrastructuur, het parkeren en de openbare ruimte. Het IOB ging vergezeld van een onderbouwd programma van publiek en private investeringen en een exploitatieopzet. De opmerkingen, kritieken en suggesties van burgers en belanghebbenden op het IOB werden opgenomen in de Nota van Aanbevelingen. De raad stelde het IOB in oktober 2001 vast als beleidskader voor een 10 jarige herontwikkeling. Hiermee was de opdracht van Urban Management afgerond.

Aldus is een integraal, flexibel en uitvoeringsgericht kader tot stand gebracht dat het fundament legde voor de gefaseerde realisatie. In de jaren na de vaststelling van het IOP is op diverse fronten verder gesleuteld en in overleg met marktpartijen geschaafd aan definitieve ontwerpen voor de deelgebieden.

Nieuwegein voerde de nodige interne politiek-bestuurlijk discussies, maar hield koers richting het nieuwe centrum. In 2011 zijn de fysieke contouren van de deelgebieden zichtbaar. Met de ingebruikname van winkels, woningen, parkeervoorzieningen, het nieuwe stadskantoor, de bibliotheek en het theater wordt duidelijk dat het gedachtegoed van de ontwikkelingsvisie duurzaam heeft kunnen inspireren en sturen.

De zorg en aandacht  van partijen komt tot uiting in de hoogwaardige architectuur, in de beoogde mix van publieke- en private functies en in de kwaliteit van de openbare ruimte die doorloopt tot in de parkeergarages. College, raad en projectorganisatie c.a. hebben tegen de stroom in de nodige hobbels genomen. Onder de kop ‘Het geheim van Nieuwegein’ schreef de Volkskrant in oktober 2011, ‘dat de gemeente zichzelf een wonderschoon stadshart cadeau gedaan heeft’. Meer info www.nieuwegein.nl en info@urbanmanagement.nl.
 

Publicaties